Gedachten, denken en ik

Gedachten zijn instrumenten van impressies.

Gedachten zijn ook creërend. Alles wat je aandacht geeft ben je mee aan het creëren, ook al gebeurt dat niet direct.

Gedachten kunnen ook sterk cirkelend zijn, dat is bijvoorbeeld een kenmerk van piekeren of zich zorgen maken.

Dat zijn alle drie verschillende energielagen die zich kunnen uiten in gedachten. Een gedachte kan daarom een hoge frequentie hebben en van een hoge dimensie zijn, maar kan ook een lage frequentie hebben en van een lage trilling zijn.

 

Gedachten waar je niet uit komt zijn van een lagere trilling. Die geven jou het gevoel dat ze je overheersen, dat je er niet vanaf kunt komen. Die hebben een verslavend aspect in zich. In boeddhistische tradities tref je daarover een korte uitleg aan. Dat komt, zo wordt gezegd, omdat je je ermee identificeert. Dat is een interessante opmerking vanuit de meditatie gezien. Op zich kun je denken: “ja natuurlijk identificeer je je ermee, anders was het sowieso al geen probleem.” “Ik heb me  verbrand”: “Oh nee, dat ben ik niet. Dat is alleen maar een identificatie…” Heerlijk toch, als het zo zou kunnen?  Dan zapten we de hele tijd uit de realiteit in een wolkje van happy zijn en de rest was weg.

 

Dat is een gedachtegang die soms voorkomt bij mensen die mediteren en zich een beetje oosters verdiepen. Die ‘denken’ een stuk van hun leven. Dat kan niet. Die kijken naar hun denken en zeggen: dat is maar een gedachte. Zo bedoel ik het niet.

 

De korte uitleg die je in boeddhistische (en ook wel andere) tradities aantreft, waarom gedachten zo’n verslavend of overheersend effect kunnen hebben, is interessant. Die uitleg luidde zoals gezegd: omdat je je ermee identificeert. En hier komen we in een mooie balans situatie waarin je spiritueel wordt uitgedaagd om dit goed te plaatsen. Ga je teveel de ene kant op: loop je vast. Ga je teveel de andere kant op: gooi je het als waardeloos weg. Het laatste is trouwens beter dan erin vast te lopen met allerhande kronkelgedachten. Dus als je merkt dat je dat gebeurt: gooi de rommel maar in de prullenbak van je bestaan. Niet belangrijk.

 

Maar zolang je niet vastloopt in gedachten, kun je doorlezen.

 

Het gaat niet om iets over al die gedachten te zeggen, maar over ‘ik’. ‘Ik’ is het kostbare goed. ‘Ik’ is de wereld waar het om draait. Wie ben ik? Dat is de titel van een klein boekje van de Oosterse mysticus van het begin van de vorige eeuw, Sri Ramana Maharshi. ‘Ik’, hebben mijn gidsen me verteld, dien ik anders uit te spreken, namelijk ‘Iétsja’. Dit woord start met een harde ie, zoals in ‘iep’ (niet zoals in ‘hier’). De klemtoon ligt op de eerste lettergreep. De tsj wordt ook hard uitgesproken, dus met een duidelijke ts erin, en dan nog snel een j-klank. De eindigende aa heeft wel een duidelijke aa klank heeft maar klinkt niet lang. Niet de aa van ‘aarde’ maar de aa van ‘paard’. Iétsja.

 

Ietsja in zijn kracht is zo groot als het heelal. Dat hoef je niet meteen zo te geloven, dat is een beetje een grote sprong waarschijnlijk. Maar dan begrijp je denk ik wel meteen waarom het in de boeddhistische traditie zo vaak over ik-identificatie gaat, waarbij de boodschap is: “nee joh, dat ben jij helemaal niet. Dat dénk je alleen maar dat jij dat bent.”

 

Omdat diep in ons nog een heel ander wezen zich verschuilt, daarom wordt dat gezegd. Dan begrijp je in ieder geval nu wat daarmee bedoeld wordt. Maar als we elkaar nu gaan vertellen: “jij bent jezelf weer aan het identificeren met een probleem - je hebt geldzorgen, problemen op je werk, je bent eenzaam, je kind is ziek of misschien ben je zelf ziek, iemand uit jouw familie …. enzovoort - als we elkaar dan gaan vertellen, wanneer je weer hierover bent aan het piekeren, dat je jezelf weer met een niet-echt-ik bent aan het identificeren wat niet nodig is, dan gaan we samen met z’n allen de spirituele mist in. Natuurlijk maak je je daar zorgen over en ga je piekeren!

 

Ik vertel het een beetje losjes en dan kan gezegd worden: maar zo gaat dat ook niet want dat ligt veel genuanceerder. Nee, dat ligt niet veel genuanceerder. Realiteit is realiteit en geen gedachte en ook geen beeld.